اوحدین کرمانی

اوحدین کرمانی حدود سال 560هـ.ق. در کرمان متولد شد. اوحدین کرمانی زمانی متولد شد که مردم کرمان با شاهزادگان سلجوقی اوضاع آشفته‌ای داشتند. همچنین بین ملک ارسلان و اطرافیان اختلاف به وجود آمده بود. راز توفیق اوحدالدین کرمانی جوشش روحی بود که در غربت به او روی داده بود. او ترک زبان بود, امّا زبان فارسی را به شیوایی سخن می‌گفت:

اجداد من از صدور ایران بودند

تقدیر که هر یکی سلیمان بودند

باید که به نفس خود کسی باشم من

ما را چه از آن فخر که ایشان بودند

نام: اوحدالدین حامد بن ابی الفخر

متخلص: حامد

لقب: اوحد کرمانی

آثار: جام جم، منطق‌الشعرا، دیوان اشعار

مقبره: شونیزیه «بغداد»

نام او حامد بوده است که در حقیقت اوحدالدین حامد ابن الفجر یا ابوحامد احمد نامند. احتمالاً نام پدرش احمد ملقب به ابوالفجر باشد. او کرمانی است لقب او اوحدالدین و تخلص شعری وی اوحد بود.

تاریخ ولایت او در هیچ مأخذی ذکر نشده است. در شانزده سالگی مادرش او را به دلیل کشتارها و گیر و دارها از کرمان فراری داد. حدود تاریخ تولد او 561 و وفاتش در سال 635 در بغداد است. محل دفن او نیز در شونیزیه‌ی بغداد است. همسر او دختر شیخ قطب‌الدین ابهری است. او فرزندانی هم از زن خود دارد. او کنیز خود را هم به زنی گرفت, از او هم یک دختر دارد. امّا او زنی بدخلق بود و بدزبانی می‌کرد. او به شیخ و مهمانش ناسزا می‌گفت. حتی او را کتک می‌زد. او در پاسخ به دوستانش که از او می‌خواستند این زن را طلاق دهد. می‌گفت: در طریق مردان جایز نیست که عذاب را از سرخود دفع کرده و به دیگری تحویل دهند. اگر من تحمل کنم لازم نیست که خلق را به دست او گرفتار سازم و این مروت نباشد. این زن مدتی بعد مرد. با خریدن این کنیز او با تحمل رفتار و اخلاق او نفس خود را در برابر سختی‌ها آزمود و غرور و تکبرخود را شکست. دختر بزرگ شیخ در جوار شیخ شهاب‌الدین سهروردی تعلیم دید. او بسیار هوشیار و دانا بود. در اواخر عمر با دختر اولش ایمنه خاتون به حجاز سفر کرد و در آن‌جا دختر شیخ به همسری عمادالدین پسر وزیر درآمد. عمادالدین با او به نیکی رفتار نمی‌کرد, او را کتک می‌زد و آزار می‌داد. سرانجام این دو از هم جدا شدند. ایمنه دیگر بعد از آن ازدواج نکرد و همراه پدر به ریاضت و عبادت مشغول شد. او بعد از وفات پدرش از بغداد به شام رفت. او در عرفان و سلوک شهرتی یافت و لقب «پگست العلما» گرفت او تا نیمه‌ی دوم قرن هفتم زنده بود و در دمشق می‌زیست.

بخشی از معرفی شاعر آسمانی «قطران تبریزی»:

شرف لازم حکیم ابومنصور قطران عضدی تبریزی از مشاهیر شاعران ایران در قرن پنجم هجری است. او پیشرو فارسی گویان آذری زبان بود. نسخه‌ی دیوان او به خط انوری در سال 529هـ.ق. نوشته شده است که در کتابخانه‌ی آقای جعفر سلطان‌القرایی است. او از طبقه‌ی دهقانی به شاعری روی آورد.

مطالعه ی بیشتر: مطالعه